Koleje regionalne w rękach samorządu
Trwają negocjacje samorządów województw z Ministerstwem Infrastruktury
W Warszawie Zespół Roboczy ds. Usamorządowienia PKP Przewozy Regionalne spotkał się z Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Juliuszem Engelhardtem oraz Prezesem PKP S.A. Andrzejem Wachem. Dyskusja dotyczyła zasad przejęcia przez samorządy województw udziałów PKP Przewozy Regionalne. Ma to na celu skupienie, na poziomie samorządu, wszystkich podstawowych funkcji związanych z realizacją zadań przewozowych, tj. organizatora przewozów, wykonawcy i dofinansującego przewozy o charakterze publicznym. Procesy zmian własnościowych mają zostać zakończone 1 grudnia 2008 roku.
Podczas spotkania Ministerstwo Infrastruktury przyznało, że samorządy nie mogą ponosić kosztów wynikających z zadłużenia Przewozów Regionalnych, których skala przekracza wartość majątku spółki. Wielkość zobowiązań na koniec roku 2006 wynosi ponad 2 mld zł. Należy także doposażyć spółki regionalne w nieruchomości i mienie. Ministerstwo skrytykowało pomysły spółki PKP dotyczące przekazania wyeksploatowanego i zużytego taboru. Gospodarowanie taborem należy bowiem do zadań przewoźnika. Samorząd może jedynie udzielić dotacji spółce przewozowej na jego modernizację. Ministerstwo proponuje, aby tabor przejęty przez spółki regionalne był w pełni sprawny technicznie.
W trakcie przygotowań do przejęcia udziałów samorządy województw domagają się szeregu precyzyjnych wyjaśnień oraz analiz związanych z kondycją PKP Przewozy Regionalne. Dotyczą one m.in. przeprowadzenia audytu spółki, prognozy oceny rentowności kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich po wyłączeniu ze spółki przewozów międzywojewódzkich oraz międzynarodowych. Marszałkowie wnioskują także o analizę zatrudnienia oraz ocenę posiadanego taboru.
Dyskusję wywołał projekt wyodrębnienia z PKP PR działalności polegającej na organizacji przewozów międzywojewódzkich oraz międzynarodowych. Zakłada się, że te kompetencje przejmie PKP Intercity S.A.. Planuje się także utworzenie spółki odpowiedzialnej za sprzedaż biletów kolejowych w ramach Intrercity. Zdaniem marszałków te rozwiązania powinny być w gestii samorządów. Może ułatwić to pozyskiwanie dotacji z budżetu państwa do regionów. Tymczasem przyjęcie niekorzystnego scenariusza zmniejszy oddziaływanie samorządów na organizację przewozów pasażerskich.
Zdaniem uczestniczącego w obradach Piotra Spyry, członka Zarządu Województwa Śląskiego, bardzo ważne jest wypracowanie spójnej postawy gospodarzy regionów w negocjacjach z rządem dotyczących wielkości udziałów oraz zasad przekazania infrastruktury i taboru. Od 2009 roku środki na organizację regionalnych przewozów pasażerskich stanowić będą znaczną część budżetów województw. Ze względu na brak dokładnych informacji oraz propozycji ze strony PKP Przewozy Regionalne nie została jeszcze oszacowana wysokość przyszłego obciążenia dla budżetu Województwa Śląskiego.
Przypomnijmy - W kwietniu ubiegłego roku Rada Ministrów przyjęła „Strategię dla transportu kolejowego do roku 2013”. Jednym z jej głównych celów jest usamorządowienie spółki przy uprzednim jej oddłużeniu. Obecny stan zadłużenia spółki PKP Przewozy Regionalne w skali kraju jest rezultatem utrzymania przez nią nierentownych połączeń regionalnych przy jednoczesnym braku dofinansowania na odpowiednim poziomie.
Pierwszym krokiem w kierunku usamorządowienia PKP Przewozy Regionalne będzie przyjęcie Ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP. Najprawdopodobniej nastąpi to w maju bieżącego roku. Miesiąc później planowane jest przyjęcie przez Radę Ministrów rozporządzenia określającego liczbę udziałów w kapitale zakładowym PKP Koleje Regionalne. Do 30 września br. przekazana zostanie przez Skarb Państwa pożyczka w kwocie 1 mld 383 mln zł. To ostatni etap usamorządowienia. W konsekwencji samorządy województw powinny objąć udziały w PKP Przewozy Regionalne 1 grudnia 2008 roku.