Lot ku wolności
I Ty możesz złapać kapsułę czasu
4 czerwca 2009 roku w samo południe nad Katowicami uniesie się 10 tys. pomarańczowych balonów, do których doczepiona zostanie wyjątkowa „kapsuła czasu” – ulotka zawierająca kserokopie druków z czasów stanu wojennego i miesięcy poprzedzających pierwsze wolne wybory 4 czerwca 1989 roku. Organizatorem akcji jest Muzeum Śląskie w Katowicach.
Głównym celem i przesłaniem „Lotu ku wolności” jest upamiętnienie 20. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 roku i zmian ustrojowych oraz uhonorowanie pamięci osób, które wspierały Polskę na jej drodze demokratycznych przemian.
Balony wypuszczone zostaną o godz. 12.00 z katowickiego rynku oraz miejsca budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego - terenu dawnej kopalni „Katowice”. Część baloników z „kapsułą czasu” zostanie także zrzucona z balonu lecącego nad Katowicami. Start balonu o godz. 19.00 z kopalni „Katowice”. Współorganizatorem akcji jest Gazeta Wyborcza.
Muzeum Śląskie przypomni w ten sposób akcję balonową, jaka miała miejsce 5 marca 1982 roku. Z plaż Bornholmu działacze polskiej opozycji, Francuzi i Duńczycy wypuścili w powietrze 10 000 balonów, które zaniosły do Polski ulotki z bieżącymi informacjami, a z nimi nadzieję na wolność. Leszek Jodliński Dyrektor Muzeum Śląskiego pisze: „Odwołując się do tego wydarzenia dołączamy do naszych balonów wybór materiałów dokumentalnych, które w naszej ocenie przypominają tamto wydarzenie i polską drogę ku wolności rozpiętą między datami 1981–1989”. Zobaczymy wśród nich m.in. słynny plakat autorstwa Tomasza Sarneckiego, z wizerunkiem Garego Coopera, odwołujący się do legendy filmu „W samo południe”. Plakat rozklejono na ulicach Warszawy o świcie 4 czerwca 1989 roku - w dniu pierwszych w Polsce wolnych wyborów. W „kapsule czasu” znajdziemy także reprodukcję tytułu prasowego z terenu Górnego Śląska informującą o wprowadzeniu stanu wojennego, materiały z drugiego obiegu z terenu Górnego i Dolnego Śląska, Mazowsza z lat osiemdziesiątych, ulotki ruchu studenckiego, plakaty wyborcze towarzyszące wyborom 1989 roku, informacje prasowe o wynikach wyborów i symboliczny zwiastun tego, jaki proces w skali europejskiej uruchomiły wybory w Polsce i zmiany, za którymi stał ruch „Solidarności”.
Punktem kulminacyjnym projektu będzie panel dyskusyjny zaplanowany na 5 czerwca godz. 17.00 w Muzeum Śląskim w Katowicach. Do dyskusji zaproszono osoby zaangażowane w ruchy narodowo--wyzwoleńcze lat 80. ubiegłego stulecia, świadkowie oraz organizatorzy „akcji balonowej” 1982 roku na wyspie Bornholm. Gośćmi honorowymi będą Sławomir Czarlewski - współprzewodniczący Komitetu Koordynacyjnego Solidarności we Francji w latach 1982–1984, obecnie ambasador RP w Brukseli, profesor Jan Środoń - autor jednej z ulotek wysłanych 5 marca 1982 roku, działacz podziemnej „Solidarności”, Andrzej Świętek - uczestnik akcji balonowej w marcu 1982 roku na Bornholmie, Piotr Jegliński - pomysłodawca projektu wypuszczenia balonów na Bornholmie w 1982 roku oraz dziennikarka Ewa Szprynger. Podczas spotkania zobaczymy także archiwalne materiały filmowe z epoki.
Na zakończenie panelu wysłuchamy koncertu Monogramisty J.K., barda studenckiego lat 80-tych, laureata Festiwalu Piosenki Studenckiej w 1988 roku, wykonawcy piosenki „Pan Tadeusz”, innego obok „Murów” Jacka Kaczmarskiego, hymnu pokolenia ówczesnych dwudziestoletnich. Wstęp wolny.
Organizatorzy wydarzenia zapraszają do przesyłania informacji o miejscu znalezienia balonu oraz „kapsuły czasu” na adres: promocja@katowice.agora.pl.