19 stycznia 2012 r. o godz. 12.00 w siedzibie Archiwum Państwowego w Katowicach (ul. Józefowska 104) odbędzie się wernisaż wystawy „Wybory do Sejmu Ustawodawczego w województwie śląskim 19 stycznia 1947 r." Otwarciu towarzyszyć będzie konferencja naukowa.

Na wystawie zaprezentowano materiały (fotografie, plakaty, druki ulotne, dokumenty, materiały prasowe) ze zbiorów centrali IPN w Warszawie, archiwum IPN w Katowicach, Archiwum Państwowego w Katowicach, archiwum „Dziennika Zachodniego", Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie oraz kilku placówek muzealnych z terenu byłego województwa katowickiego (Zabrze, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza).

Na przygotowaną wystawę składa się 20 paneli w układzie chronologiczno-tematycznym. Wyeksponowano regionalny aspekt wyborów z 19 stycznia 1947 r. na szerszym, ogólnopolskim tle. Panele ukazują przebieg wydarzeń wiodących do decyzji o terminie przeprowadzenia wyborów, przebieg kampanii wyborczej, propagandę obozu władzy i opozycji, wreszcie metody zastosowane przez komunistów i UB w trakcie kampanii, jak i liczenia głosów oraz ostateczne rezultaty. Ekspozycji będzie towarzyszyła mini-sesja naukowa, podczas której prelegenci przedstawią sposoby zwalczania PSL, działania UB w trakcie kampanii wyborczej i ich efekty, wreszcie formy aktywności PPR w okresie kampanii poprzedzającej wybory parlamentarne.

Ekspozycja została przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Katowicach i Archiwum Państwowe w Katowicach. Scenariusz wystawy opracowali: dr Adam Dziuba, dr Dariusz Węgrzyn, Robert Ciupa i Adam Dudek. Projekt graficzny wykonali Bogusław Nikonowicz oraz Małgorzata Kopeć-Kowalska.

Program konferencji:

• prokurator Michał Skwara: Paraliżowanie działalności PSL w województwie śląskim
• dr Adam Dziuba: Kampania polityczno-propagandowa PPR
• dr Dariusz Węgrzyn: Działalność aparatu bezpieczeństwa w kampanii wyborczej

Organizatorem wydarzenia jest Archiwum Państwowe w Katowicach oraz Oddział IPN w Katowicach. Wystawa odbywa się pod patronatem Adama Matusiewicza Marszałka Województwa Śląskiego.

W lutym 1945 r. zwycięskie mocarstwa obradujące na konferencji w Jałcie zadecydowały, że normalizacja sytuacji w Polsce nastąpi poprzez dopuszczenie do uczestnictwa w życiu politycznym wszystkich demokratycznych ruchów politycznych, reorganizację rządu i przeprowadzenie w pełni demokratycznych wyborów. Wybory do Sejmu Ustawodawczego odbyły się 19 stycznia 1947 r., zaś komuniści zorganizowali je w sposób uniemożliwiający społeczeństwu wyrażenie swych politycznych preferencji. Kampania wyborcza obfitowała w liczne nadużycia, których elementami były aresztowania, pobicia a nawet morderstwa działaczy opozycyjnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, nagonka na politycznych przeciwników i przymuszanie obywateli do rezygnacji z zasady tajności wyborów. Rezultat głosowania sfałszowano zaś w taki sposób, że wedle oficjalnych danych wybory przyniosły ogromny sukces obozowi władzy. Co istotne, nadużycia popełnione w trakcie kampanii i liczenia głosów spowodowały tylko słabe protesty ze strony USA i Wielkiej Brytanii. W konsekwencji wybory z 19 stycznia 1947 r. były istotnym etapem ugruntowania politycznej dominacji w Polsce komunistów z Polskiej Partii Robotniczej. Sukcesorka PPR - Polska Zjednoczona Partia Robotnicza udowadniała zaś przez kolejne lata swych rządów, że komuniści uzyskali legitymizację swej władzy w Polsce dzięki całkowicie demokratycznej i zwycięskiej dla nich procedurze wyborczej.