Śląskie ma kolejny pomnik historii
W Gmachu Sejmu Śląskiego prezydent Bronisław Komorowski ogłosił decyzję o przyznaniu temu wybitnemu dziełu polskiej architektury dwudziestolecia ubiegłego wieku statusu pomnika historii.
„To symbol polskiego Śląska i jego dążenia do nowoczesności, symbol trwałych związków polsko-śląskich przynoszących dobre owoce i opartych na trwałych fundamentach. Tu przez lata biło serce Śląska, na rzecz tego regionu i całej Polski" - powiedział prezydent RP Bronisław Komorowski podczas uroczystości w Sali Sejmu Śląskiego.
Podkreślił także znaczenie tradycji parlamentarnej. „Sejm Śląski powstał z marzeń o sile, majestacie i lepszej przyszłości tego regionu. Powstał, by podkreślać wyjątkowość Śląska. Warto zatroszczyć się o przenoszenie dobrych, śląskich wzorców na grunt polski. Śląsk jest synonimem regionu, w którym mieszkają pracowici ludzie, przywiązani do tradycji i racjonalnie łączący tę tradycję z nowoczesnością. Związane z tym regionem wartości są dziś potrzebne nam wszystkim. Tu, na Śląsku widać, że można dążyć do nowoczesności w oparciu o trwałe fundamenty" - stwierdził.
Uzyskanie tytułu pomnika historii to duży prestiż, sukces promocyjny oraz szansa na wsparcie z budżetu Ministerstwa Kultury. W województwie śląskim taki status ma katowicka dzielnica Nikiszowiec oraz Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach. W całej Polsce mamy 53 zabytki noszące miano pomnika historii.
Gmach Sejmu Śląskiego powstał w latach 1925-1929. Był największym pod względem kubatury budynkiem w międzywojennej Polsce. Katowice w lipcu 1922 roku stały się stolicą nowo utworzonego województwa śląskiego. Miało pełnić rolę centrum administracyjnego, gospodarczego i kulturalnego. Podczas tworzenia jednostek administracji państwowej pojawił się problem ich nowej siedziby, na terenie województwa bowiem nie było odpowiedniego gmachu. W maju 1923 roku rozpisano konkurs na projekt gmachu, który miał być wielofunkcyjny. Miał mieścić biura Urzędu Wojewódzkiego, Sejmu Śląskiego oraz mieszkania marszałka i wojewody. W konkursie zwyciężył projekt Kazimierza Wyczyńskiego, Stefana Żeleńskiego, Piotra Jurkiewicza i Ludwika Wojtyczki.
Kubatura gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego w Katowicach wynosi ok. 161 tys. m³ i 6,5 tys m² powierzchni zabudowanej. W budynku znajduje się ponad 600 pomieszczeń i 1300 okien. Łączna długość korytarzy wynosi ponad 6 km. Obwód korytarza na każdym piętrze wynosi ok. 400 m. Jest to jeden z najbardziej monumentalnych gmachów użyteczności publicznej w Polsce.
Wewnątrz gmachu zbudowanego na planie czterech skrzydeł mieści się kolista sala sejmowa. Jest to pomieszczenie na rzucie półkola. Salę otaczają kuluary, nad którymi znajduje się galeria dla publiczności otwarta w kierunku sali sejmowej. Sala ma układ amfiteatralny. Rzędy drewnianych ław dla deputowanych schodzą w kierunku części prezydialnej. Sala podzielona jest na dwie części, dolną z ławami, o kameralnym charakterze, oraz górną z galerią i zdobionym sufitem, bardziej monumentalną. Pomiędzy drzwiami na konsolach umieszczonych na tle eliptycznych znajdowały się popiersia czterech „krzewicieli polskiej myśli narodowej na Śląsku": Karola Miarki, Juliusza Ligonia, Pawła Stalmacha i Józefa Londzina, autorstwa Marcina Rożka. W 1986 roku rzeźby zostały z zrekonstruowane przez A. Dyrdę, ale zamiast Londzina zostało umieszczone popiersie Józefa Lompy. Dopełnieniem wystroju sali był kilim zawieszony na ścianie prezydialnej. Autorką projektu tkaniny była Stefania Ligasówna. Kilim przedstawiał godło państwowe w otoczeniu herbów miast śląskich.
W gmachu znajdują się również sale reprezentacyjne, w tym m.in. Sala Marmurowa, wcześniej zwana Recepcyjną.
Obecnie Gmach Sejmu Śląskiego jest siedzibą marszałka i wojewody.
Przed uroczystościami w Gmachu Sejmu Śląskiego prezydent Bronisław Komorowski uczestniczył w Akademii Barbórkowej zorganizowanej przez Jastrzębską Spółkę Węglową i kopalnię „Jas-Mos". W siedzibie Polskiego Radia w Katowicach, obchodzącego 85-lecie istnienia, wręczył odznaczenia państwowe zasłużonym dziennikarzom i pracownikom tej rozgłośni. Złozył także kwiaty pod pomnikiem Wojciecha Korfantego na Placu Sejmu Śląskiego w Katowicach.
W uroczystościach z udziałem Prezydenta RP uczestniczył Marszałek Województwa Śląskiego Adam Matusiewicz.