Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w Unii Europejskiej i najbardziej liberalne zasady informowania o tym zagrożeniu. O potrzebie dyskusji, edukacji i walki z tym problemem rozmawiali uczestnicy debaty „Smog w województwie śląskim – jak uchronić mieszkańców przed tym zjawiskiem?” W spotkaniu, które odbyło się w Parku Naukowo-Technologicznym Euro-Centrum w Katowicach, uczestniczyli eksperci z zakresu zanieczyszczenia powietrza, ekologii i zmian klimatycznych, a także lekarze, samorządowcy i aktywiści.

„Postanowiłem powołać zespół, który przygotuje założenia do uchwały antysmogowej, ale też pojedzie do gmin i będzie prowadził akcję edukacyjną. Najwyższy czas przekonać wszystkich - samorządy i mieszkańców do walki o zdrowie nasze i kolejnych pokoleń. Dzisiaj wszyscy mówią o problemie niskiej emisji, o smogu, ale trzeba zacząć działać od podstaw, bo efekty tej pracy nie przyjdą z dnia na dzień, a skutki przekładają się na długość i jakość życia – przekonywał marszałek Wojciech Saługa.

Pierwszym etapem prac w tym zakresie było przesłanie do 167 gmin z regionu ankiety, której celem było określenie świadomości na ten temat i zapytanie władz gmin, czy dysponują one planami, programami walki z niską emisją. Póki co informację zwrotną w tej sprawie odesłało 87 proc z nich i zdecydowana większość deklaruje wsparcie w walce z tym problemem.

W trakcie debaty poruszono tematy dotyczące m.in. skutków zanieczyszczenia powietrza wpływających na zdrowie i życie ludzi, technik efektywnego i nieuciążliwego dla środowiska palenia węglem w domowych kotłach i programów wsparcia walki z niską emisją. Zdaniem ekspertów rozwiązaniem nie jest wyłącznie zakaz opalania węglem, ale przestrzeganie norm jakości węgla i standardów emisyjnych kotłów.

„Od wielu lat dostrzegamy problem niskiej emisji i staramy się z nim walczyć, ale potrzeba systemowych rozwiązań, bo najbardziej cierpią z tego powodu mieszkańcy regionu. W ciągu ostatnich pięciu lat 1,5 mld zł zostało na ten obszar przeznaczonych z czego 480 mln na walkę z niską emisją. To potężne środki, ale brakowało koordynacji działań. Dysponujemy nie tylko funduszami, ale też innymi instrumentami wsparcia np. systemem doradztwa dla gmin” – przekonywał prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Andrzej Pilot.

---

Skażone powietrze to jeden z najgroźniejszych problemów współczesnego świata. Co roku z tego powodu umiera przedwcześnie ok. 430 tysięcy Europejczyków. Smog jest przyczyną wielu przewlekłych chorób, ataków serca, nowotworów, zawałów i udarów. Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w Unii Europejskiej, ale najbardziej liberalne zasady, co do informowania społeczeństwa o zanieczyszczeniu. Alarm smogowy ogłaszany jest dopiero wtedy, gdy stężenie pyłów przekroczy poziom, który w większości krajów europejskich jest praktycznie nieosiągalny. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli w najbliższych latach negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza odczują w szczególności mieszkańcy województw małopolskiego i śląskiego (Gliwice, Zabrze, Sosnowiec i Katowice). Smog obecnie jest przyczyną śmierci ok. 40 tysięcy Polaków rocznie, a liczba ta w przypadku braku działań będzie tylko rosła.