Ostatni cichociemny

Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego dla Aleksandra Tarnawskiego

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2016 „Rokiem Cichociemnych”. Sejmik Województwa Śląskiego, na wniosek Marszałka Województwa Śląskiego, nadał Aleksandrowi Tarnawskiemu ps. „Upłaz” – ostatniemu żyjącemu cichociemnemu – Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego. Uroczystość odbyła się podczas dzisiejszej sesji Sejmiku Województwa Śląskiego.

„Nadanie Złotej Odznaki Honorowej za Zasługi dla Województwa Śląskiego jest hołdem złożonym p. Aleksandrowi Tarnawskiemu, docenieniem jego wkładu w służbę i pracę dla regionu. Jest to również forma oddania szacunku bohaterskim czynom 316 cichociemnych i wszystkim walczącym za Ojczyznę. Wierzymy, że dzisiejsza uroczystość w historycznej Sali Sejmu Śląskiego to również istotny wkład w propagowanie wartości patriotycznych i ważny sygnał dla mieszkańców województwa śląskiego, że szanujemy i doceniamy tych, którym zawdzięczamy życie i wolność” – mówił w laudacji przewodniczący Sejmiku Grzegorz Wolnik.

„To ja jestem zaszczycony, że spotyka mnie takie wyróżnienie. To ja powinienem być wdzięczny Śląskowi za to, że mogłem tutaj żyć, uczyć się, pracować i dobrze się tutaj czuć. Choć nie jestem rodowitym Ślązakiem, to czuję się z tym regionem bardzo związany” – powiedział Aleksander Tarnawski.

Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz” urodził się 8 stycznia 1921 r. w Słocinie. W 1938 roku ukończył Gimnazjum Państwowe w Chorzowie. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Lwowskiego. We wrześniu 1939 roku nie był zmobilizowany. Został zatrzymany przez milicję radziecką w Drohobyczu, a po zwolnieniu 26 października 1939 roku przekroczył granicę polsko-węgierską. Po opuszczeniu obozu dla uchodźców na Węgrzech w grudniu 1939 roku przedostał się do Francji, gdzie został przydzielony do 1 batalionu 1 Pułku Piechoty 1 Dywizji Grenadierów. Po klęsce Francji został ewakuowany statkiem do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł pod brytyjskie dowództwo i został skierowany do Szkoły Podchorążych Broni Pancernej w Crawford. Od października 1941 roku do 22 maja 1943 roku pełnił służbę wojskową w 1 Pułku Pancernym 16 Brygady Pancernej, a później 1 Dywizji Pancernej.

Zgłosił się do służby w kraju. Po konspiracyjnym przeszkoleniu w dywersji i broni pancernej został zaprzysiężony 23 września 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Po odbyciu stażu w oddziałach brytyjskich został przetransportowany do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech. Zrzutu dokonano w nocy z 16 na 17 kwietnia 1944 roku w ramach operacji „Weller 12” dowodzonej przez kapitana nawigatora Edwarda Bohdanowicza. W tej operacji wraz z Aleksandrem Tarnawskim zrzuceni zostali także podporucznicy Stefan Górski „Brzeg” i Marian Kuczyński „Zwrotnica”. Zrzut odbył się na placówkę odbiorczą „Kanapa” położoną koło wsi Baniocha koło Góry Kalwarii pod Warszawą.

Po aklimatyzacji w Warszawie i w Świdrze ppor. Aleksander Tarnawski „Upłaz” otrzymał w maju 1944 roku przydział służbowy do Okręgu Nowogródek AK, gdzie dotarł – z zalegalizowanymi dokumentami jako członek Organizacji Todta – około 22 czerwca 1944 roku, wraz z cichociemnym Gustawem Heczką (z którym był wcześniej desantowany pod Baniochą).Po zajęciu Okręgu Nowogródek AK przez wojska radzieckie, około 19 lipca 1944 roku Aleksander Tarnawski przedostał się przez Grodno, Białystok i Lublin do Otwocka w grupie ppłk. Janusza Prawdzica-Szlaskiego. Losy tej grupy oficerów 3 i 7 batalionów 77 Pułku Piechoty AK do października 1944 roku są niejasne.

W 1945 roku Aleksander Tarnawski otrzymał pracę w Polskim Radiu w Warszawie. Po zakończeniu wojny całe życie zawodowe związał ze Śląskiem. Do 1947 r. pracował jako laborant w kopalni węgla kamiennego Walenty Wawel w Rudzie Śląskiej, następnie studiował na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej. Studia te ukończył w 1949 r. z tytułem magistra inżyniera chemika. W kolejnych latach pracował m.in. jako młodszy asystent, a później starszy asystent w katedrze Chemii Fizycznej Politechniki Śląskiej, adiunkt w Instytucie Metali Nieżelaznych, starszy inżynier laboratoryjny w Instytucie Przemysłu Tworzyw i Farb w Gliwicach. W 1990 roku przeszedł na emeryturę.

Obecnie p. Aleksander Tarnawski współdziała z jednostką Grom w Gliwicach, propagując i kultywując tradycje patriotyczne, szczególnie wśród młodzieży. W 2016 r. opublikowana została książka o jego losach i walce pt. ,,Ostatni”. 7 września 2014 roku, w wieku 93 lat, wykonał w tandemie spadochronowym kolejny skok z żołnierzami jednostki GROM. Obecnie jest honorowym kombatantem Jednostki Wojskowej GROM, która dziedziczy tradycje i obyczaje cichociemnych.

Za swoje dokonania został czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, otrzymał także Srebrny Krzyż Zasługi.

Galeria zdjęć
Po kliknięciu na obrazku zostanie otwarte okno modalne z dużą wersją obrazka. Możliwe będzie przeglądanie galerii kolejnych obrazków.
Korzystanie z galerii za pomocą skrótów klawiszowych:
  • Escape: zamyka galerie.
  • Spacja: uruchamia/zatrzymuje automatyczny slaidshow (play/pause).
  • Lewa strzałka: poprzedni slaid.
  • Prawa strzałka: następny slaid.
After clicking on the image a modal window will open with a large version of the image. It will be possible to browse the gallery of subsequent images.
Using the gallery using keyboard shortcuts:
  • Escape: closes the galleries.
  • Space: starts / stops automatic slaidshow (play / pause).
  • Left arrow: previous slaid.
  • Right arrow: next slaid.

Filmy