O Śląsku po śląsku
W wydarzeniu uczestniczyli twórcy opublikowanych książek – Rafał Szyma, Jolanta Tambor, Agnieszka Tambor i Rafał Adamus, a także senator RP Halina Bieda, posłanka na Sejm RP Monika Rosa i dyrektor Biblioteki Śląskiej, Artur Madaliński.
„Cieszę się, że te publikacje się ukazały. O ile łatwo nam przychodzi mówienie po śląsku, o tyle z pisaniem jest znacznie trudniej. Warto pamiętać, że Sejm i Senat przyjęły ustawę, która uznaje język śląski za język regionalny, ale prezydent Andrzej Duda ją zawetował. Wiemy jak potrzebny jest podpis prezydenta i wierzę, że niedługo język śląski trafi do szkół w regionie, żeby najmłodsi mogli uczyć się pisać, czytać i godać po śląsku” – przekonywała senator RP, Halina Bieda.
Warto podkreślić, że cykl wydawniczy poświęcony językowi śląskiemu oraz śląskiej kulturze sfinansowany został ze środków budżetu Województwa Śląskiego.
„Jestem przekonana, że po wyborach projekt ustawy, nad którym pracujemy, zyska uznanie posłów, senatorów i nowego prezydenta, dlatego tak istotne jest, by przygotować podstawy programowe, które pozwolą nauczać języka śląskiego na wysokim poziomie. To oddolna praca wielu osób, które walczą o swoją tożsamość” – tłumaczyła posłanka na Sejm RP, Monika Rosa.
„Te materiały, które udało się wydać dzięki wsparciu samorządu województwa śląskiego są bardzo nowoczesne i udowadniają, że język śląski to nie jest oderwany od rzeczywistości skansen, ale młodzi ludzie mogą w tym języku mówić o tym, co się wokół nich dzieje i opisywać świat” – podkreślała Agnieszka Tambor.
Cztery znakomite książki opublikowane przez Wydawnictwo Biblioteki Śląskiej powstały we współpracy z Wydawnictwem Silesia Progress i Towarzystwem Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy Pro Loquela Silesiana.
Publikacje:
- Rafał Szyma – „Jak pisać po ślōnsku. Praktyczno pōmoc do nauki ślōnskigo szrajbōnku”.
Zeszyt ćwiczeń będący praktycznym i przydatnym narzędziem do nauki czytania i pisania w języku śląskim. Publikacja składa się z czterech części: przedstawienia śląskich znaków („Ślōnskie” litery), omówienia podstawowych zasad zapisu (Nojczynstsze rozwiōnzania), charakterystyki regionalnych wariantów zapisu (Regijōnalizmy), a także – uzupełniającej część praktyczną – małej antologii tekstów śląskich (Przikładowe teksty).
- Marcin Melon, Rafał Szyma - „Ślōnskie bojki po ślōnsku”
Osiem górnośląskich baśni sparafrazowanych, opowiedzianych na nowo w języku śląskim – czasem także uwspółcześnionych – przez Marcina Melona i Rafała Szymę. Jak zapowiadają autorzy: Niy braknie miyndzy nimi utopca... i to takigo biydnego. Poczytocie ô cudnych przemianach ptokōw w dziołchy, historyje strōmōw, ôzprowki z czasów, kiej było u nas jeszcze wiyncyj lasōw i ćmawych zakōntkōw. Źródłem opowieści są antologie baśni górnośląskich i podań Gerharta Barona i Elisabeth Grabowski. Zbiór Ślōnskich bojek zilustrował Jacek Zygmunt, rysownik, satyryk, współtwórca komiksu o przygodach Super-Hanysa, pierwszego śląskiego superbohatera.
- Górnoślōnski ślabikŏrz, napisany i zredagowany przez zespół autorów, oparty na zasadach ortograficznych opracowanych pod kierownictwem Jolanty
Tambor, dopasowany do zasad pisowni języka śląskiego Henryka Jaroszewicza.
Użyto w nim reguł wstępnych zasad pisowni śląskiej opracowanych w sierpniu 2009 roku w Cieszynie. Jest to drugie wydanie górnośląskiego elementarza kierowanego do najmłodszego pokolenia użytkowników języka śląskiego, ilustrowane przez Patrycję Dobrowolską. Elementarz ma być zachętą dla dzieci do poznawania śląskiej kultury.
- Jolanta Tambor, Agnieszka Tambor – „Wielgǒ literatura w ślōnskich przekładach. Wypisy do szkolǒrek i szkolǒrzi”.
Antologia fragmentów literatury światowej i polskiej w tłumaczeniu na język śląski. W tomie znajdują się przekłady autorstwa Grzegorza Kulika, Rafała Szymy, Mirosława Syniawy, Marcina Melona, Grzegorza Buchalika, Mariana Makuli i Tomasza Sochackiego. Czytelnicy odkryją na kartach książki postaci takie jak m.in. Niedźwiodek Puch i Kubuś Kwap, Mikołojek, Pippi Långstrump, Alicyjo we Kraju Dziwōw, Muminki, Kordian, Mały Princ i Mały Ksiōnże. Wypisy obejmują fragmenty utworów, którym towarzyszą zadania, pytania oraz ćwiczenia, mające ułatwić ich odbiór. Dobór tekstów opiera się na istniejących przekładach klasyki literatury światowej na język śląski. Celem książki jest zachęcenie młodzieży do nauki języka śląskiego.