Stało się to możliwe dzięki rozporządzeniu zmieniającemu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 października 2018 roku. Do tej pory , pomimo tego, że uchwała antysmogowa weszła w życie w województwie śląskim 1 września 2017 roku, straże gminne mogły jedynie informować o nieprawidłowościach, a w przypadku stwierdzenia naruszeń, przekazać sprawę do Policji bądź złożyć wniosek do sądu o ukaranie. Strażnicy mogli do tej pory wystawiać mandaty jedynie w przypadku stwierdzenia spalania odpadów w piecach i kotłach domowych oraz na powierzchni ziemi.

„To rozporządzenie to długo oczekiwany przez wszystkich, dla których jakość powietrza jest ważną sprawą, akt prawa. Dzięki niemu ukrócone zostanie ewidentne łamanie prawa, a walka ze smogiem powinna przybrać tempa” – podkreśla marszałek Wojciech Saługa.

Straż gminna może ukarać za:

• stosowanie jednego z paliw wymienionych w uchwale, tj. mułów i flotokoncentratów, węgla brunatnego, niskiej jakości miału, mokrego drewna (szczegóły: załączona uchwała antysmogowa);
• ogrzewanie budynku urządzeniem niespełniającym wymogów uchwały, którego eksploatacja rozpoczęła się po 1 września 2017 roku, czyli np. zamontowanie i używanie kotła pozaklasowego czy pieca innego niż ekoprojekt (dotyczy np. tradycyjnych pieców kaflowych);
• palenie odpadów w kominku, piecu, kotle;
• palenie odpadów na powierzchni ziemi.