Informacja o realizacji
"Programu łagodzenia w regionie śląskim skutków restrukturyzacji zatrudnienia
w górnictwie węgla kamiennego"

"Program łagodzenia w regionie śląskim skutków restrukturyzacji zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego" obejmuje dwa etapy. Pierwszy etap został zakończony w 2004r., a realizacja drugiego przewidziana jest na rok 2005.

Realizacja I etapu:

Łączna kwota środków przeznaczonych na realizację tego etapu wynosiła 116 400 000 zł (25 mln euro) i przeznaczona była na realizację 2 instrumentów:

• "Fundusz na rzecz rozwoju infrastruktury lokalnej skierowanej na rozwój przedsiębiorczości" - 95.420.000 zł
• "Linię pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstw" (kwota po korekcie) - 21.000.000 zł.

Wsparcie ze środków "Funduszu na rzecz rozwoju infrastruktury lokalnej skierowanej na rozwój przedsiębiorczości" polegało na udzielaniu dotacji dla gmin i powiatów na modernizację lub budowę infrastruktury na ich terenie. Kwota dotacji na pojedynczy projekt inwestycyjny nie mogła być niższa niż 200 tys. zł oraz wyższa niż 2 mln zł. Nie mogła również przekraczać 50% kosztów kwalifikowanych projektu.

W 2004 roku ogłoszone były dwa nabory wniosków dla gmin i powiatów na dotacje inwestycyjne.
Efektem pierwszego naboru wniosków było podpisanie 62 umów (w tym 27 dotyczących realizacji inwestycji drogowych) na łączną kwotę 74 800 800,00 zł. Kwota ta, w wyniku powstałych oszczędności poprzetargowych i z uwagi na wycofania się jednego beneficjenta z realizacji umowy, uległa obniżeniu i wyniosła 65 354 852,00 zł na realizację 61 umów.

W związku z koniecznością zagospodarowania oszczędności programowych ogłoszony został dodatkowy nabór na projekty. Zarząd Województwa Śląskiego przyznał dotacje inwestycyjne dla 18 projektów (z listy rankingowej zaakceptowanej przez RKS) na łączną kwotę 18 395 148,00 zł. Kwota ta miała pokrycie w środkach pochodzących z oszczędności poprzetragowych w wysokości: 9 445 946,72 zł oraz w kwocie 8 949 200,00 zł stanowiącej odsetki i różnice kursowe. W związku z koniecznością zagospodarowania kwoty 11 670 000,00 zł, która obejmuje środki niewykorzystane przez Fundusz Górnośląski SA oraz środki pochodzącą z różnic kursowych i odsetek, Zarząd przyznał dofinansowanie dla kolejnych 18 projektów z listy rankingowej, zatwierdzonej przez RKS (na łączną sumę 11 670 000,00 zł).

Łącznie oszczędności wynikające z realizacji instrumentu "Fundusz na rzecz rozwoju infrastruktury lokalnej skierowanej na rozwój przedsiębiorczości" zostaną wykorzystane na realizację 35 projektów złożonych przez gminy i powiaty województwa śląskiego na łączną kwotę 30.065.148,00 zł.
Udzielone w ramach wyżej wymienionego instrumentu wsparcie pozwoliło na zachowanie ponad sześciu tysięcy istniejących miejsc pracy, a także utworzenie 44 nowych.

Najwięcej środków przeznaczono na realizację projektów mających na celu poprawę dostępności terenów, na których zlokalizowana jest działalność gospodarcza prowadzona przez małe i średnie przedsiębiorstwa (blisko 25,7 mln zł). Znaczącą pozycję mają również inwestycje związane z rewitalizacją budynków i infrastruktury do sprzedaży lub najmu małym i średnim przedsiębiorstwom (prawie 9,5 mln zł).
Z punktu widzenia typów inwestycji najwięcej środków przeznaczono na budownictwo - blisko 38,7 mln zł.

Ze środków finansowych przewidzianych na realizację instrumentu "Linia pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstww" udzielano wsparcia działającym w regionie małym i średnim przedsiębiorstwom, tj. przydzielano preferencyjne pożyczki firmom inwestującym w produkcję, usługi lub handel. W wyniku jego realizacji zostanie utworzonych około 1.100 nowych miejsc pracy.

Zgodnie z obowiązującymi zasadami wartość pożyczki przyznanej na pojedynczy projekt inwestycyjny mieściła się w granicach od 20 000 do 500 000 zł i uzależniona była od liczby nowotworzonych miejsc pracy. Pożyczki udzielane były maksymalnie na 7 lat.

W przypadku braku istotnych zakłóceń w spłacie odsetek oraz spełnienia warunku utrzymania zwiększonego stanu zatrudnienia istnieje możliwość umorzenia części kapitałowej pożyczki po 2 latach.

Środki finansowe przydzielone na realizację tego instrumentu w 2004r. zostały w pełni wykorzystane. Sukcesywnie zagospodarowywane są również powstające w czasie realizacji instrumentu oszczędności (np. odsetki).
W sumie pożyczki przydzielono 179 firmom na realizację 184 projektów o łącznej wartości 21.657.278 złotych.
Najwięcej umów o pożyczki dotyczyło inwestycji realizowanych w następujących sektorach:

• handel hurtowy i komisowy (z wyłączeniem handlu pojazdami) - 16,1% (29 projektów),
• handel detaliczny (z wyłączeniem sprzedaży pojazdów) - 16,1% (29 projektów),
• budownictwo -11,1% (20 projektów),
• produkcja artykułów spożywczych i napojów - 6,1% (11 projektów).
  

Według podziału terytorialnego najwięcej umów podpisano z firmami działającymi na terenie następujących gmin/powiatów: Bielsko-Biała (16), Bytom (12), Gliwice (12), Katowice (11), Rybnik (11) i Jastrzębie Zdrój (10).

Do chwili obecnej podpisano 180 umów o udzielenie pożyczki na kwotę 21.244.270 zł. (w tym 177 umów na 20.994.077 zł. sfinansowano z kapitału podstawowego). Do tej pory, na podstawie zawartych umów przedsiębiorstwom wypłacono kwotę 13.997.963 zł.
Zakończono realizację 85 projektów inwestycyjnych o wartości ponad 35 milionów złotych.

Realizacja II etapu:

Trwają prace nad uruchomieniem drugiej transzy pożyczki w wysokości 25 mln euro
z przeznaczeniem na zasilenie "Funduszu dotacji inwestycyjnych dla Małopolski" oraz "Funduszu dla Śląska", z czego 20 mln euro przeznaczona zostanie dla województwa śląskiego a 5 mln euro dla województwa małopolskiego.
Ze środków II transzy (20 mln euro, tj. około 86,2 mln zł.) finansowane będą dwa instrumenty (te same co w I transzy), w następujący sposób:
- 14 mln euro (około 60,1 mln zł) na zasilenie "Funduszu na rzecz rozwoju infrastruktury lokalnej skierowanej na rozwój przedsiębiorczości" - komponent dotacje inwestycyjne dla gmin i powiatów województwa śląskiego,
- 6 mln euro (26,1 mln zł) na zasilenie "Linii pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstw". Środki te pozwolą na podjęcie, przez małe i średnie przedsiębiorstwa z regionu, inwestycji o łącznej wartości około 24 mln euro (ze środków własnych, pożyczki i kredytów bankowych) w perspektywie zaś utworzenie w regionie około 1 200 nowych, trwałych miejsc pracy

27 lipca 2004 roku Rada Ministrów przyjęła projekt Wniosku Rzeczpospolitej Polskiej o kredyt z Banku Rozwoju Rady Europy z przeznaczeniem na zasilenie "Funduszu dotacji inwestycyjnych dla Małopolski" oraz "Funduszu dla Śląska". Wniosek został przesłany 30 lipca 2004 do Banku Rozwoju Rady Europy i uzyskał jego akceptację. Na podstawie wyżej wymienionego wniosku została opracowana Umowa Pożyczki pomiędzy Rządem Polskim a Bankiem Rozwoju Rady Europy.

W związku z prowadzonym przygotowaniem do wdrażania II transzy "Programu łagodzenia w regionie śląskim skutków restrukturyzacji zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego", a także faktem zmiany treści Wniosku i Umowy pomiędzy Rządem RP a BRRE wymagana jest zmiana obowiązujących dokumentów Programu.
Zmiany w stosunku do I transzy dotyczą przede wszystkim instrumentu "Fundusz na rzecz rozwoju infrastruktury lokalnej skierowanej na rozwój przedsiębiorczości" i polegają między innymi na:

• wprowadzeniu dwóch nowych dziedzin wsparcia, tj. "Ochrony środowiska" i "Kultury".
• zwiększeniu maksymalnej kwoty wsparcia z 2 do 4 milionów złotych,
• wyłączeniu z kosztów kwalifikowanych podatku VAT,
• obniżenie w kwalifikowanych kosztach nakładów na przygotowanie dokumentacji z 10% do 5%,
• podpisywanie umów z beneficjentami przez Wojewodę.
  

Projekt porozumienia, którego podpisanie rozpocznie proces realizacji wdrażania II transzy skutkuje potrzebą zmiany pozostałych dokumentów.

Termin ogłoszenia konkursów zależny jest od podpisania Umowy Pożyczki przez Rząd RP.

Katowice, 14 marca 2005

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice