"Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 "

Wszystko powinno się robić tak prosto,
jak tylko to jest możliwe - ale nie prościej.
Albert Einstein

A. WSTĘP

Województwo śląskie, ze swymi licznymi walorami turystycznymi, ciekawymi, często wyjątkowymi atrakcjami, z dobrze rozwiniętą bazą turystyczną, może konkurować z wieloma regionami w kraju.

Określeniem odpowiednich warunków, kierunków i działań umożliwiających rozwój markowych produktów turystycznych w regionie zajęło się około 120 przedstawicieli samorządu terytorialnego, branży turystycznej oraz organizacji społecznych. Poprzez uczestnictwo w spotkaniach, warsztatach, konsultacjach za pośrednictwem internetu, wzięli oni udział w opracowaniu Strategii Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim.

Podstawowymi dokumentami analitycznymi były informacje z gmin i powiatów, uzyskane poprzez kwestionariusz dotyczący zamierzeń inwestycyjnych, organizacyjnych oraz planistycznych w zakresie turystyki.

Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim opiera się także o:

• Strategię Rozwoju Turystyki w latach 2001 - 2006 (Rządowy Program Wsparcia Rozwoju Turystyki w latach 2001-2006),
• Strategię Rozwoju Krajowego Produktu Turystycznego Polski,
• Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000-2015,
• Polska 2025 - Długookresowa Strategia Trwałego i Zrównoważonego Rozwoju,
• Program rozwoju turystyki, rekreacji i wypoczynku na obszarze województwa śląskiego,
• Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego,
• Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006.

Działania wynikające ze Strategii prowadzić będą do:

• zaspokojenia potrzeb turystów,
• racjonalnego korzystania ze środowiska przyrodniczego,
• wzmocnienia gospodarki gmin i tworzenia miejsc pracy.

Główne cele jakościowe zawarte w Strategii zmierzają do:

• wydłużenia pobytów turystów w województwie śląskim,
• zwiększenia dochodów gmin i powiatów z turystyki w województwie śląskim,
• zwiększenia liczby turystów poza okresami szczytów wakacyjnych,
• poprawy wizerunku województwa,
• zwiększenia liczby ponownych wizyt gości,
• unowocześnienia infrastruktury turystycznej,
• zmniejszenia negatywnego oddziaływania turystyki na środowisko przyrodnicze,
• rozwoju współpracy i partnerstwa w regionie, gminach (klastery),
• wspomagania rozwoju innych branż,
• podniesienia poziomu wiedzy humanistycznej i przyrodniczej oraz kultury zwiedzania turystów,
• poprawy zdrowia i kondycji fizycznej turystów.

"Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013" została przygotowana jako opracowanie badawczo-rozwojowe wykonane na zlecenie Zarządu Województwa Śląskiego przez Górnośląską Wyższą Szkołę Handlową w Katowicach.

Uwzględnia ona także uwagi i korekty zgłaszane podczas prowadzonych konsultacji po zakończeniu opracowania badawczo-rozwojowego.

Dlaczego warto wspierać i rozwijać turystykę w województwie śląskim?

Turystyka może być istotnym stymulatorem rozwoju gospodarczego województwa, a dowodem na to są przykłady niektórych regionów: Nord-Pas de Calais we Francji, Północna Nadrenia Westfalia i Kraina Saary w Niemczech, gdzie turystyka stała się podstawą rozwoju innych dziedzin gospodarki.

Dochody z turystyki zarówno bezpośrednie jaki i pośrednie zasilają budżety gmin. Dochody pochodzące z podatków od nieruchomości oraz gruntów turystycznych, opłat klimatycznych, opłat za dzierżawę itp. są łatwe do wyliczenia. Określa się je jako dochody bezpośrednie. Natomiast pośrednie dochody, wynikające z rozwoju turystyki, są trudniejsze do określenia z uwagi na rozproszenie ich między różne rodzaje działalności.

Z wyliczeń specjalistów zajmujących się ekonomią turystyki, działających na zlecenie WTO (Światowej Organizacji Turystyki) wynika, że 1 miejsce turystyczne (stałe) generuje zatrudnienie dla 10 osób. Biorąc powyższy wskaźnik pod uwagę i odnosząc go do turystyki w województwie śląskim, można założyć, iż jeśli stworzy się 10 miejsc noclegowych ( w hotelach, pensjonatach, motelach, gospodarstwach agroturystycznych itp.) i miejsca te będą przez cały rok wykorzystane, to wówczas powstanie 100 dodatkowych miejsc pracy. Ich rozkład może wyglądać następująco: 50 miejsc pracy w podstawowej działalności turystyki, 25 miejsc w usługach uzupełniających oraz 25 miejsc w innych usługach. W warunkach polskich uważa się, że 1 miejsce turystyczne w uzdrowiskach stymuluje zatrudnienie 7 osób, a w innych obszarach - w granicach 3, 4 osób. Udział zatrudnienia w różnych branżach, mający swe źródło w turystyce, pokazano na rysunku 1.

Innym rodzajem oddziaływania turystyki na gospodarkę województwa mogą być, spowodowane przez ruch turystyczny, procesy mnożnikowe. W ogólnym ujęciu polegają one na tym, że wydatki turystów w regionie generują przychody różnych podmiotów. Aktywizacja przychodów następuje w różnych sektorach gospodarki, które są związane bezpośrednio lub pośrednio z obsługą ruchu turystycznego (rys. 2).

Rysunek 2. Efekt mnożnikowy w turystyce.
Źródło: Sustainable Tourism Developmen: Guide for Local Planners. WTO. Madrid. 1993. p. 118

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice