Pomysł na Park
W Sali Sejmu Śląskiego odbyła się II Konferencja nt. Programu Modernizacji Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku im. Gen. Jerzego Ziętka w Chorzowie
Otwierając obrady wicemarszałek Sergiusz Karpiński, powiedział, że toczona obecnie dyskusja publiczna nad przyszłością parku ma zapewnić jego trwałą odnowę, silną pozycję konkurencyjną oraz stworzyć stabilne fundamenty finansowe działania.
Prof. Zbigniew Kamiński, Konsultant Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego zaprezentował powstały pod jego kierownictwem projekt programu Modernizacji Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku. Ma on wymiar społeczny, ekonomiczny, organizacyjny oraz przestrzenny i zawiera kierunki rozwoju, zasady zarządzania oraz kształtowania przestrzeni parku. Przyjmuje się w nim, że najważniejsze przy modernizacji parku jest przestrzeganie podstawowych kryteriów. Określają one park jako jeden wspólny teren wymagający ochrony, który powinien być zarządzany w całości przez jeden podmiot. Na jego obszarze będą lokalizowane te inwestycje, które przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności parku. Maksymalnie powinien zostać ograniczony ruch samochodowy. Bardzo ważne dla rozwoju parku jest pełniejsze jego włączenie w sieć powiązań przestrzeni publicznej o charakterze regionalnym. Zostanie otwarte pole współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz fundacjami zainteresowanymi wsparciem rozwoju parku.
Program odnowy Parku zakłada realizację 17 głównych działań nakierowanych zarówno na modernizację istniejących obiektów jak i tworzenie nowej oferty dla zwiedzających. W przyszłości do nowych atrakcji WPKiW może należeć m.in. park aktywnej rekreacji, Śląskie Centrum Sztuki Współczesnej oraz trasa rowerowo- narciarska. Aby przyciągnąć większą liczbę turystów planuje się stworzenie ośrodka kempingowego i karawaningowego. Wokół parku powstanie sieć nowoczesnych parkingów. W byłym Zakładzie Produkcji Ogrodniczej planuje się natomiast utworzenie centrum edukacji ekologicznej „Człowiek i społeczeństwo”.
W trosce o bezpieczeństwo zwiedzających zostanie zainstalowany system monitoringu umożliwiających szybkie powiadomienie o zdarzeniach służb interwencyjnych. Obok częstszych patroli policji i straży miejskiej mogą pojawić się także patrole społeczne. Do obiektów wymagających modernizacji należą m.in. Promenada im. Gen. Jerzego Ziętka, ZOO, Wesołe Miasteczko, kolejka linowa „Elka” oraz wąskotorowa, tereny wystaw oraz kąpielisko Fala. W tym ostatnim obiekcie planuje się uruchomienie lodowiska w zimie.
Zabierając głos Tadeusz Adamski, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej Urzędu Marszałkowskiego, podkreślił, że kluczowym problemem dla przyszłości parku jest znalezienie stabilnych źródeł jego finansowania. W ubiegłym roku Skarb Państwa i Województwo Śląskie dokapitalizowały WPKiW kwotą ponad 20 mln złotych, które są przeznaczone na program jego restrukturyzacji.
Sytuacja ekonomiczna WPKiW nie jest dobra, przy czym brak jest wybiegającej w przyszłość perspektywy finansowania jego rozwoju. W ostatnich latach – z wyjątkiem ogrodu zoologicznego - systematycznie spadała liczba osób odwiedzających obiekty parkowe, które są w większości zdekapitalizowane i nie odpowiadają współczesnym wymogom wypoczynku. Przy obecnej strukturze majątkowej każdego roku park wykazuje straty w wysokości około 10 mln zł. Kluczowym problemem do rozwiązania pozostaje utrzymanie terenów zielonych i zwiększenie dochodów z funkcjonowania ZOO oraz Wesołego Miasteczka. Gospodarze miast graniczących z parkiem nie wykazują zainteresowania jego współfinansowaniem. Nadzieje budzi powstający Górnośląski Związek Metropolitalny, zrzeszający miasta aglomeracji górnośląskiej, który mógłby partycypować np. w utrzymaniu terenów zielonych. Służą one bowiem głównie mieszkańcom tych miast.
Projekt planu restrukturyzacji, który przygotowuje równolegle spółka WPKiW, ma doprowadzić w przyszłości do samofinansowania się Parku, ale z analizy doświadczeń europejskich wynika, że tego typu parki są z reguły niedochodowe i mają zewnętrzne źródła finansowania. Rachunek ekonomiczny nie uwzględnia bowiem tego, że park wpływa pozytywnie na jakość życia mieszkańców aglomeracji śląskiej i pozytywnie kształtuje wizerunek regionu. Na jego obszarze zlokalizowanych jest wiele urządzeń o charakterze edukacyjnym i niekomercyjnym, których utrzymanie jest kosztowne. Forma prawno-organizacyjna parku, czyli spółka prawa handlowego, utrudnia jego dofinansowanie np. w formie dotacji. Konieczne jest więc poszukiwanie takiego rozwiązania istniejących problemów, które umożliwiłyby zachowanie otwartego charakteru parku, przy jednoczesnym zachowaniu jego rentowności.
W dyskusji zwracano uwagę na walory parku, które mogłyby być wykorzystane w większym stopniu niż to dzieje się w chwili obecnej, np. poprzez wyznaczenie tras turystycznych biegnących przez park, organizację plenerów malarskich, sprzedaż drzew ozdobnych i krzewów itd. Zwracano uwagę na słabość działań promocyjnych podejmowanych przez Zarząd WPKiW. Niezbędne jest także uregulowanie prawne niektórych obiektów, jak np. powstałych nielegalnie ogródków działkowych na terenie parku, czy też statusu Międzynarodowych Targów Katowickich, które położone są na terenie będącym własnością Skarbu Państwa. Zarząd Województwa – zdaniem dyskutantów – powinien wystąpić o przekazanie jego Województwu Śląskiemu.