Lepsze czasy dla kultury
Ponad 6 milionów złotych dla Biblioteki Śląskiej na stworzenie Śląskiej Internetowej Biblioteki Zbiorów Zabytkowych
Bogdan Zdrojewski Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego gości dziś w województwie śląskim. Swoją wizytę rozpoczął od spotkania w Bibliotece Śląskiej, na którym zaprezentowany został dorobek Śląskiej Biblioteki Cyfrowej (ŚBC). W spotkaniu wzięli udział m.in. Marszałek Województwa Śląskiego Bogusław Śmigielski, wicemarszałek Zbyszek Zaborowski, Przewodniczący Sejmiku Województwa Śląskiego Michał Czarski a także członkowie Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, przedstawiciele samorządów, w których działają ŚBC, kolegium Rektorów Szkół Akademickich oraz Niepublicznych województwa śląskiego i opolskiego a także członkowie Rady Programowej Biblioteki Śląskiej.
Kulminacyjnym punktem wizyty było podpisanie umowy unijnej dotacji, dzięki której Biblioteka Śląska w Katowicach przygotuje projekt skopiowania do zasobów internetowych swoich 27 tys. najcenniejszych zabytkowych publikacji. Koszt całego przedsięwzięcia to ok. 7,2 mln zł., z czego ponad 6 mln zł to pieniądze unijne.
Podczas spotkania minister Bogdan Zdrojewski stwierdził, że zależy mu, by stworzyć kompletna mapę kulturalną Polski. Według niego obok teatrów, oper, filharmonii konieczne jest dostrzeganie bibliotek, które dotychczas pozostawiane były często własnym inicjatywom.
Podpisane porozumienie pomiędzy Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego a prof. Janem Malickim Dyrektorem Biblioteki Śląskiej oznacza, że w ciągu trzech lat w sieci pojawią się dostępne rękopisy, starodruki i dokumenty zgromadzone w instytucji. W ramach projektu powstanie zasób cyfrowy liczący blisko 27 tys. publikacji, utworzonych w drodze skanowania zbiorów zaliczanych do Narodowego Zasobu Bibliotecznego Do projektu wytypowano m.in. 55 inkunabułów, 500 starych druków, 30 rękopisów, 350 egzemplarzy z Biblioteki Teatru Lwowskiego, 634 grafiki, 607 jednostek kartograficznych, 1270 przedwojennych fotografii, 1000 pocztówek, 343 druki ulotne oraz 22.182 numery 17 różnych tytułów dawnej śląskiej prasy.
Marszalek Bogusław Śmigielski stwierdził, że będzie zabiegał o to, aby w zasobach Śląskiej Internetowej Biblioteki Zbiorów Zabytkowych znalazły się także zbiory z Biblioteki Jasnogórskiej. Zadeklarował podjęcie w tej sprawie rozmów z przeorem Klasztoru Jasnogórskiego.
Śląska Internetowa Biblioteka Zbiorów Zabytkowych to projekt finansowany ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, XI Priorytet: Kultura i dziedzictwo kulturowe, Działanie 11.1: Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym oraz środków Województwa Śląskiego. Dzięki temu projektowi możliwy będzie szerszy dostęp do cennych dzieł piśmiennictwa o znaczeniu ponadregionalnym, który ze względów ochronnych jest ograniczony. Adresatami Śląskiej Internetowej Biblioteki Zbiorów Zabytkowych są naukowcy, dydaktycy i studenci szeregu dyscyplin humanistycznych, a także, ze względu na globalną prezentację zasobów, szeroka, krajowa i zagraniczna publiczność zainteresowana dostępem do zabytków dziedzictwa kulturowego, przechowywanych w Bibliotece Śląskiej.
Po południu na terenie budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego w Katowicach minister Bogdan Zdrojewski spotkał się z przedstawicielami środowisk twórczych. W swoim wystąpieniu przedstawił priorytety resortu w polityce kulturalnej.
Pierwszy z nich dotyczy inwestycji i optymalnego wykorzystania środków europejskich. „W minionych latach inwestycje w tej dziedzinie były rozproszone, długotrwałe i kosztowne, a pieniądze przeznaczane były w 80 proc. na „budowanie murów”, a nie na zabezpieczenie działalności powstałych placówek kulturalnych. Problemem pozostają także przerwane inwestycje, które pochłonęły znaczne środki, a zabrakło już na ich dokończenie. Nie jesteśmy przeciwni nowym inwestycjom, ale powinno temu towarzyszyć myślenie o ich optymalnym wykorzystaniu. Dlatego niezbędne jest zabezpieczenie środków na ten cel. Nie jest ważny napis „opera” czy „teatr”, lecz to co za tym szyldem się kryje” – stwierdził minister.
Jako drugi filar polityki kulturalnej minister Zdrojewski wymienił edukację artystyczną dzieci i młodzieży. „Pod tym względem straciliśmy całe pokolenie wyżu demograficznego, które nie objęła podstawowa edukacja muzyczna i plastyczna” – powiedział Bogdan Zdrojewski. Poprawie sytuacji w tej dziedzinie służy podpisane porozumienie między Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Ministrem Edukacji Narodowej, na mocy którego do szkół podstawowych jako obligatoryjne przedmioty wracają plastyka i muzyka, a w gimnazjach i liceach zwiększono liczbę zajęć z zakresu edukacji artystycznej.
Trzecim priorytetem jest przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia z kultury, zwłaszcza tej wysokiej. Z myślą o tym tworzone są mechanizmy poprawiające dostępność do kultury, np. poprzez cyfryzację i digitalizację zbiorów bibliotecznych, jak również zmiany w formułach działania obecnie istniejących instytucji. Takie programy, jak „Lato w teatrze” lub „Artystyczne wakacje” przybliżają dzieciom teatr, a „Filmoteka szkolna” umożliwia prowadzenie w gimnazjach i liceach edukacji filmowej.
Podczas dyskusji mówiono m.in. o potrzebie edukacji regionalnej, możliwościach zwiększenia środków na ochronę zabytków kultury technicznej i zmianach w finansowaniu wyższych szkól artystycznych.
W spotkaniu uczestniczyli m.in.: Wicemarszałek Senatu RP Krystyna Bochenek, Wojewoda Śląski Zygmunt Łukaszczyk, Wicemarszałek Województwa Śląskiego Zbyszek Zaborowski i prezydent Katowic Piotr Uszok.