Europejski Fundusz Społeczny dotarł do kilkuset tysięcy osób
Ponad 4 tysiące umów i 3,5 mld zł, 375 tys. osób uczestniczących w projektach – to efekty realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 w województwie śląskim
Do końca 2014 roku Zarząd Województwa Śląskiego ogłosił 143 konkursy w ramach tego programu. Podpisał ok. 4,1 tys. umów na kwotę dofinansowania ponad 3,5 miliarda złotych.
Ponad 370 tys. osób zakończyło udział w projektach. Dzięki EFS ponad 18 tys. mieszkańców śląskiego otrzymało bezzwrotną dotację na założenie własnej firmy, a prawie 82 tys. pracujących zakończyło udział w projektach szkoleniowych, co w bardzo dużym stopniu pozwoliło na reorganizację śląskiego rynku pracy.
W ramach integracji społecznej kontraktami socjalnymi objęto ponad 35 tys. klientów instytucji pomocy społecznej, a dzięki pośrednictwu instytucji wspierających ekonomię społeczną ze wsparcia EFS skorzystało ponad 1 600 podmiotów ekonomii społecznej.
Szczególną grupą docelową objętą interwencją PO KL są osoby zagrożone wykluczeniem społecznym – do tej pory w projektach uczestniczyło 24 tys. osób posiadających ten status, z czego 4 tys. to osoby z niepełnosprawnościami.
„Program Operacyjny Kapitał Ludzki to inwestycja w człowieka. Dzięki temu unijnemu wsparciu mieszkańcy mogą rozwijać swoje kompetencje zawodowe i edukacyjne, podnosić swoje umiejętności. To także działanie na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, walka z wykluczeniem społecznym, wsparcie edukacji na każdym jej poziomie. To bardzo dobra inwestycja, bo w kapitał, który zawsze procentuje – w kapitał ludzki” – powiedział Kazimierz Karolczak, członek Zarządu Województwa Śląskiego.
Transfer nauki do biznesu kwitł dzięki szkoleniom praktycznym i stażom pracowników przedsiębiorstw w jednostkach naukowych oraz pracowników naukowych w przedsiębiorstwach. Ponad 600 doktorantów otrzymało stypendia naukowe, z czego ponad 300 z projektu własnego Samorządu Województwa „DoktoRIS – Program stypendialny na rzecz innowacyjnego Śląska” na łączną kwotę 17 mln zł. Projekt ten stawia sobie za cel podniesienie poziomu rozwoju technologicznego i innowacyjności naszego województwa. Jest zgodny z dokumentami, które powstały dzięki dofinansowaniu Europejskiego Funduszu Społecznego – Regionalną Strategią Innowacji na lata 2003-2013 i 2013-2020 oraz Programem Rozwoju Technologii na lata 2010-2020. Równie duży wpływ na procesy komercjalizacji wiedzy miało powołanie i działalność Sieci Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych, której zadaniem jest stworzenie przestrzeni komunikacji i współpracy, a także wymiany danych pomiędzy środowiskami przedsiębiorstw i środowiskiem naukowo-badawczym, instytucjami otoczenia biznesu oraz jednostkami samorządu terytorialnego.
Z kolei w obszarze edukacji prawie 1,5 tys szkól (podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych i zawodowych) zrealizowały projekty rozwojowe. Ponad 15 tys nauczycieli uczestniczyło w doskonaleniu zawodowym. W 900 szkołach podstawowych ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki przeprowadzono indywidualizację nauczania. Wsparcie systemu edukacji w województwie to również tworzenie przedszkoli i rozwój już istniejących (500 placówek) oraz stypendia dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. 6 edycji projektu systemowego „Nauka drogą do sukcesu na Śląsku” to 2,8 tys stypendiów na łączną kwotę 10 mln zł. Ale na wsparciu finansowym się nie kończy – stypendyści otaczani są opieką dydaktyczną przez swoich nauczycieli, pedagogów lub doradców zawodowych, która ma im pomóc w poszerzaniu wiedzy i zainteresowań oraz w wydatkowaniu środków stypendialnych.
EFS nie zapomina również o szkołach zawodowych. Zwiększenie atrakcyjności, jakości oraz prestiżu szkół i placówek kształcenia zawodowego to cel projektu systemowego „Mam zawód – mam pracę” realizowanego przez Samorząd Województwa w partnerstwie ze Śląskiem Kuratorem Oświaty i 32 powiatami i miastami na prawach powiatu. Wartość tego przedsięwzięcia to ponad 64,5 mln zł. Wsparcie jest kompleksowe – od wzrostu świadomości i umiejętności uczniów w zakresie planowania własnej ścieżki rozwoju zawodowego, poprzez organizację licznych zajęć pozalekcyjnych, staży, praktyk i kursów aż po doposażenie pracowni dydaktycznych i poprawę kontaktu na linii uczeń – szkoła – pracodawca.
Kolejny projekt własny to „Design Silesia”, którego realizacja odbyła się we współpracy z Akademią Sztuk Pięknych w Katowicach, Zamkiem Cieszyn, Politechniką Śląską w Gliwicach, Instytucją Kultury Ars Cameralis Silesiae Superioris oraz walijskim ośrodkiem Design Wales. Pod egidą projektu po raz pierwszy w Polsce przeprowadzono procesy projektowania usług w instytucjach publicznych oraz wydano praktyczny podręcznik dla kadry instytucji publicznych „Projektowanie skutecznych usług publicznych”. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego za projekt Design Silesia, jako pierwsza instytucja publiczna w Polsce, w 2012 r. otrzymał prestiżową nagrodę w dziedzinie zarządzania designem Design Management Europe Award.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki wspiera również oddolne inicjatywy lokalne na rzecz integracji i edukacji społeczności lokalnych – do tej pory zrealizowano ich ponad 1200. Tak zwane „małe granty” umożliwiały zwiększenie dostępu do edukacji na obszarach wiejskich, pozwalały kultywować tradycję, łączyć pokolenia i podtrzymywać kulturowe dziedzictwo.
Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego przez ostatnie 7 lat podejmował różnorakie działania promujące idee i wartości Europejskiego Funduszu Społecznego wśród mieszkańców Śląskiego. Naukę języków obcych promowano poprzez Festiwal Piosenki Europejskiej, którego pięć edycji cieszyło się wielkim zainteresowaniem we wszystkich kategoriach wiekowych. Idee integracji społecznej realizowano, organizując Przegląd Małych Form Teatralnych oraz EFS DANCE – warsztaty taneczne.
Mając na uwadze, że Unia Europejska i EFS kładą nacisk na promocję aktywności osób 50+ , dwukrotnie udało się zorganizować inicjatywę międzypokoleniową Tandem Pokoleniowy mający wypromować tak ważną ideę jaką jest mentoring, wykorzystywany niejednokrotnie w projektach EFS podnoszących kwalifikacje.
Europejski Fundusz społeczny stwarza szeroki wachlarz możliwości wsparcia dla mieszkańców regionu. Wiele osób bezpośrednio lub pośrednio skorzystało lub nadal korzysta z pomocy środków unijnych.
W ciągu ostatnich 7 lat Europejski Fundusz Społeczny w ramach inwestowania w kapitał ludzki skupił się na wsparciu następujących obszarów:
- zatrudnienia (poprzez możliwość zakładania własnej działalności gospodarczej, podnoszenie kwalifikacji przez osoby bezrobotne w celu odnalezienia się na rynku pracy),
- integracji społecznej (poprzez projekty systemowe dające wsparcie (umożliwiające rozwój zawodowy i osobisty) dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, promocję ekonomii społecznej),
- adaptacyjności pracowników i przedsiębiorstw (podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników, transfer nauki i biznesu),
- edukacji (poprzez programy rozwojowe dla szkół, w tym zajęcia dodatkowe dla uczniów, stypendia, kursy zawodowe dla nauczycieli),
- wsparcia obszarów wiejskich (poprzez wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów, możliwość zakładania własnych firm).