JESSICA, czyli rewitalizacja miast z udziałem preferencyjnych kredytów
Członkowie Rady Inwestycyjnej podsumowali realizację instrumentu finansowego JESSICA w województwie
W jego ramach ponad 260 mln zł zaangażowano w realizację 26 inwestycji polegających na rewitalizacji przestrzeni miejskich, wraz ze wzmocnieniem ich komercyjnego oddziaływania. Spotkanie Rady Inwestycyjnej rozpoczęło się od odwiedzenia dwóch miejsc, które są przykładem rewitalizacji przy udziale tych środków. Są to obiekty o wielofunkcyjnym charakterze jak „Słoneczny Park”, którego inwestorem jest Liten Sp. z o.o., oraz Mediateka XXI w. realizowana przez Urząd Miasta w Tychach. Pierwsza inwestycja polegała na przebudowie i termomodernizacji budynku Domu Zakonnego Tow. Boskiego Zbawiciela w Mikołowie. Jest przykładem projektu, który tworzy warunki dla integracji wewnątrz i międzypokoleniowej, przy wykorzystaniu zrewitalizowanej infrastruktury. Natomiast Mediateka XXI w., z uwagi na swój charakter kulturalno-edukacyjny, jest doskonałym przykładem projektu rewitalizacyjnego, w którym stary budynek szkoły podlegający stopniowej degradacji przekształcony został na obiekt oferujący usługi nie tylko w zakresie czytelnictwa i imprez z nim związanych, ale również w zakresie szeroko pojętej działalności kulturalnej obejmującej wydarzenia teatralne i muzyczne.
Przypomnijmy, że JESSICA to inicjatywa powołana przez Komisję Europejską we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym oraz Europejskim Bankiem Rozwoju Europy. Jest jednym z ważniejszych instrumentów wspierających inwestycje na obszarach miejskich. Pozwala na wykorzystanie funduszy strukturalnych UE w systemie zwrotnym. Umożliwia zatem, w odróżnieniu od mechanizmu dotacyjnego, wielokrotne wykorzystanie tych samych środków. Innymi słowy, JESSICA stwarza możliwość przedłużenia dostępności funduszy unijnych przeznaczonych na realizację projektów rewitalizacyjnych.
Na wsparcie w ramach inicjatywy JESSICA mogą liczyć takie projekty jak przekształcanie zdegradowanych i nieużytkowanych obiektów przemysłowych, w których będą mogły mieścić się np. galerie, teatry, sale koncertowe, kina czy centra konferencyjne. Aby zwiększyć ich rentowność, można wydzielić w nich przestrzeń na cele komercyjne. Na wdrożenie tego mechanizmu w Polsce, poza Śląskim, zdecydowały się jeszcze cztery województwa: pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie oraz mazowieckie.
„Kiedy prawie sześć lat temu podjęto w regionie decyzję o zaangażowaniu pieniędzy z Programu Regionalnego w realizację instrumentu finansowego JESSICA, było wiele wątpliwości, czy wsparcie w postaci pożyczek zyska zainteresowanie. Obecnie obserwujemy duże zainteresowanie również inwestorów prywatnych, którzy dotychczas obawiali się wysokiego ryzyka działań inwestycyjnych, tym samym JESSICA pomogła w stworzeniu trwałego mechanizmu finansowania projektów rewitalizacyjnych z udziałem inwestorów prywatnych”, powiedziała Aleksandra Skowronek, wicemarszałek województwa.
Środki na wdrożenie Inicjatywy JESSICA w naszym regionie pochodziły z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. W minionej perspektywie (2007-2013) z unijnych środków na działania związane z rewitalizacją w regionie przeznaczonych zostało ok. 1,5 mld zł w obszarze infrastruktury i 0,6 mld zł na działania społeczne. W obecnym Programie Regionalnym 2014-2020 na tego typu przedsięwzięcia zabezpieczonych jest co najmniej 265,5 mln euro. W ramach tych pieniędzy 48 mln euro zostanie przeznaczonych jako wkład w instrument finansowy wspierający rozwój obszarów miejskich, co oznacza wolę kontynuacji instrumentu JESSICA.
Obecnie Zarząd Województwa pracuje nad strategią, która pozwoli wykorzystać środki zwrócone przez pożyczkobiorców w ramach inicjatywy JESSICA. Będą one ponownie wykorzystane na inicjatywy związane z infrastrukturą techniczną, turystyczną, kulturalną, społeczną oraz służącą rozwojowi przedsiębiorczości. Ponieważ nie są to już środki europejskie, jest możliwość stworzenia jeszcze bardziej elastycznych kryteriów wyboru inwestycji, a to z kolei przyczyni się do wsparcia inwestycji jeszcze lepiej skrojonych na potrzeby regionu.