Muzeum Śląskie w Roku Reformacji
W placówce otwarto wystawę „Wszystko osiąga się przez nadzieję… Kulturowe dziedzictwo Reformacji na Śląsku”
Wystawa akcentuje bogatą, 500-letnią tradycję kościoła reformacyjnego w regionie. Skupienie uwagi na Kościele ewangelicko-augsburskim służy pobudzeniu refleksji nad obecnością ewangelików na Śląsku i przybliża ich tożsamość wyznaniową. Ruch reformacyjny połączył działalność religijną z powszechną edukacją, wpłynął na architekturę sakralną oraz muzykę, spopularyzował też druk.
Punktem wyjścia do narracji wystawy jest religia jako duchowe odrodzenie, na którym opierają się inne wątki życia, jak kształtowanie postawy obywatelskiej, kultywowanie tradycji, rozwój języków narodowych, dbałość o edukację, kulturę duchową i materialną. Tematyczne moduły wystawy („Duchowość”, „Edukacja”, „Tradycja”, „Społeczeństwo i polityka”, „Kultura”) są zaaranżowane przestrzennie w nawiązaniu do ważnego symbolu protestantyzmu – róży Lutra. Tytuł wystawy pochodzi z wypowiedzi Marcina Lutra: „Wszystko, co się osiąga na tym świecie, osiąga się przez nadzieję”.
W otwarciu wystawy wzięli udział m.in. Henryk Mercik, członek Zarządu Województwa Śląskiego, Alicja Knast, dyrektor Muzeum Śląskiego oraz kuratorzy ekspozycji – Ada Grzelewska, Henryka Olszewska-Jarema, koordynatorka, Krystyna Pieronkiewicz-Pieczko, Jan Sasor i Joanna Szeligowska-Farquhar.
„Rok Reformacji ogłoszony przez Sejmik Województwa Śląskiego powoli się dopełnia. Przed nami jedno z najważniejszych wydarzeń. Wystawa pokazuje nie tylko 500 lat reformacji, ale przede wszystkim 500 lat reformacji na Górnym Śląsku. Nie byłoby w dużej części dziedzictwa materialnego, architektury, muzyki, sztuki czy dziedzictwa duchowego, gdyby nie twórcza obecność luteran przez te wszystkie wieki” - powiedział Henryk Mercik.
„Wystawa traktuje o śląskim dziedzictwie Reformacji. Dziedzictwie, czyli czymś więcej niż historia, kultura materialna, pamięć. Mówi o przeszłości odzwierciedlonej w teraźniejszości – wpisanej w krajobraz, żywej w tradycji, obecnej w codzienności. Dla części Ślązaków jest to dziedzictwo rodzime, rozpoznają w nim samych siebie. Dla innych może okazać się na pierwszy rzut oka nieoczywiste” – mówiła dyrektor Alicja Knast.
Podczas wernisażu wystawy wystąpił zespół Concerto Polacco pod przewodnictwem prof. Marka Toporowskiego. Zespół wykonał utwór, który był odegrany podczas uroczystości położenia kamienia węgielnego pod Kościół Jezusowy w Cieszynie dnia 13.10.1710 r. Oryginalny rękopis z 1710 r. udostępniło Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie i można będzie go obejrzeć na wystawie w Muzeum Śląskim. Transkrypcji zapisu nutowego na potrzeby koncertu dokonał prof. Marek Toporowski, natomiast dr Zenon Mojżysz podjął się transkrypcji warstwy tekstowej utworu, uwspółcześnienia go oraz tłumaczenia na język polski. Będzie to pierwsze współczesne wykonanie utworu.
Uzupełnieniem wystawy będzie cykl dyskusji „Pokłosie reformacji – konflikty religijne i ich oblicze we współczesnej kulturze”. To seria spotkań z ekspertami z zakresu teatru, sztuki, literatury, z artystami oraz krytykami teatralnymi i badaczami kultury. W odniesieniu zarówno do wydarzeń historycznych, jak i różnych przekazów literackich czy filmowych postawione zostaną pytania o to, jaki obraz minionych konfliktów religijno-politycznych przetrwał do naszych czasów.
Pierwsze spotkanie pt. „Z historią w tle…” odbędzie się 27 października o godz. 17.00. Z kolei 21 listopada, również o godz. 17.00, będzie miała miejsce rozmowa z twórcami spektakli podejmujących temat konfliktów na tle religijnym pod hasłem „Dyskurs sceniczny jako debata o współczesności”. Ostatnie spotkanie z cyklu, „Popkulturowe rewizje historii”, odbędzie się 16 stycznia 2018 roku. Miejscem wszystkich wydarzeń będzie budynek stolarni. Wstęp 1 zł.
Dodatkowo 7 listopada odbędzie się wykład „Reformacja i kontrreformacja na Śląsku Cieszyńskim (XV–XVII w.)”, prowadzony przez Marcina Gabrysia, kustosza Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie. Wydarzenie rozpocznie się o godz. 17.00 w Muzeum w Strefie Kultury (sala A). Wstęp wolny.
Całe rodziny zaproszone są na przedświąteczne spotkanie „Zapachniało piernikami…” 19 grudnia o godz. 16.00 (Muzeum w Strefie Kultury, sala A). Opowieści o luterańskich tradycjach połączone zostaną z warsztatami lukrowania świątecznych pierników. Wstęp wolny.