Łaziska Górne z nadziejami i obawami w przededniu transformacji
W konferencji uczestniczyli wicemarszałek Leszek Pietraszek, prezes Zarządu Tauron Grzegorz Lot, wiceprezes PGG Marek Skuza, prezes KSSE Tomasz Żelazny oraz Marta Jarno, dyrektor departamentu analiz w Ministerstwie Przemysłu. Obecni byli również mieszkańcy Łazisk Górnych.
„Takie problemy i wyzwania, jakie dotyczą Łazisk Górnych, mamy w kilku innych miejscach w regionie, więc musimy widzieć ten problem szerzej. Odejście od węgla przebiega szybciej, niż zakładali twórcy umowy społecznej. Perspektywa roku 2028 sprawia, że wychodzimy już poza aktualną perspektywę finansową Unii Europejskiej i już dziś musimy myśleć, by to wsparcie, chociażby w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, przedłużyć na kolejne lata. Węgiel wciąż jest potrzebny, ale priorytetem w naszych działaniach jest człowiek, dlatego cieszę się, że rozmawiamy i szukamy rozwiązań, jak przeprowadzić ten proces” – mówił wicemarszałek Województwa Śląskiego, Leszek Pietraszek.
Marta Jarno z Ministerstwa Przemysłu wspominała o tym, że potrzeba usprawnień legislacyjnych i rozwiązań, które pozwolą gminie i jej mieszkańcom nie tylko przetrwać czas związany z transformacją, ale wyznaczą także nowe perspektywy rozwoju. Transformacja energetyczna w Polsce to proces wymagający koordynacji działań na wszystkich poziomach – od strategii rządowych po lokalne inicjatywy i wsparcie obywatelskie.
„Społeczność lokalna wzrastała wraz z lokalnym przemysłem i stoi dziś przed dylematem, bo każda zmiana rodzi uzasadniony niepokój. Chcemy wprowadzić takie zmiany, które pozwolą mieszkańcom w transformacji, skrócą procedury i ułatwią pozyskiwanie nowych inwestorów. Bez współpracy z samorządem lokalnym ta zmiana się nie uda” – mówiła Marta Jarno, dyrektor departamentu analiz w Ministerstwie Przemysłu.
Warto przypomnieć, że województwo śląskie już od lat 90-tych jest w procesie transformacji. Dzięki obecności w UE i możliwości korzystania ze środków europejskich jest na ścieżce intensywnych zmian i rozwoju. W obecnej perspektywie proces ten dodatkowo wspierają środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (2,2 mld euro), a także EFS + (800 mln euro) i EFRR (2,2mld euro), które łącznie stanowią źródło finansowania programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Śląskiego ( 5,2 mld euro). Programy te zostały zaprogramowane tak, by kompleksowo wspierać procesy związane z łagodzeniem skutków transformacji.
Jednym z tematów spotkania były perspektywy działania KWK Bolesław Śmiały. W umowie społecznej dla górnictwa węgla kamiennego kopalnia ma pracować do 2028 roku.
„Jest zapotrzebowanie na moc i my jesteśmy w stanie tę moc dostarczyć. Jeżeli perspektywa jest dłuższa, to my jesteśmy w stanie się lepiej przygotować – dać komfort pracownikom i mieć pomysł na kolejne lata, bo ten deficyt mocy wciąż będzie występował. Walczymy o rynek mocy, bo ważne jest nie tylko to, by ta energia była zielona, ale żeby w ogóle była” – podkreślał Grzegorz Lot, prezes Zarządu Tauron.
Jak tłumaczył burmistrz Łazisk Górnych Aleksander Wyra, 1740 pracowników KWK Bolesław Śmiały i ok. 400 pracowników Elektrowni Łaziska ma prawo oczekiwać nie tylko wsparcia finansowego, ale przede wszystkim szans na znalezienie pracy. Zamknięcie kopalni i elektrowni to także problem dla samorządu. Działalność zakładów generuje ok. 11 proc. budżetu.