Lekcja historii w nowej odsłonie
Wystawę stałą zrealizuje firma Adventure Ekspozycje z Katowic. Przewidywany termin zakończenia prac to koniec października 2021 roku.
„Warto mówić i przypominać o trudnej historii Kopalni „Wujek” w nowoczesnej formule, by móc dotrzeć do młodego pokolenia, oddać hołd bohaterom tych tragicznych chwil i utrwalić pamięć o wydarzeniach, które przyczyniły się do demokratycznych zmian w Polsce. Wierzę, że ta wystawa będzie niezwykłym świadectwem tych trudnych czasów i znakomitą ofertą edukacyjną, nie tylko dla młodzieży, ale i dorosłych odbiorców” – podkreślał marszałek Jakub Chełstowski.
Rozbudowa Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach rozpoczęła się jesienią 2020 roku i ma się zakończyć w grudniu 2021 roku, na 40-lecie pacyfikacji kopalni Wujek. Wystawa zostanie udostępniona na trzech poziomach budynku, który w przeszłości był kopalnianym magazynem odzieżowym. Ekspozycja będzie poświęcona przede wszystkim strajkowi w kopalni w grudniu 1981 roku oraz oporowi Polaków wobec systemu komunistycznego w latach 80. ubiegłego wieku.
„Czekamy na otwarcie nowego miejsca upamiętniającego tragiczne wydarzenia z Kopalni „Wujek”, które otworzyły drogę do wolności w Polsce i w Europie. Pamiętamy, że górnicy, którzy tu polegli, zginęli za naszą Ojczyznę i za naszą wolność” – mówił prezydent Katowic, Marcin Krupa.
Wartość zadania pn. „Rozbudowa i dostosowanie budynku do potrzeb działalności kulturalnej Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności” to 16,5 mln zł, w tym wkład Województwa Śląskiego to 8,4 mln zł i Miasta Katowice 8,1 mln zł. „
Z okazji 40. rocznicy pacyfikacji Kopalni „Wujek” przygotowujemy wiele wydarzeń, by w sposób godny uczcić bohaterów tych dramatycznych chwil, jednak najistotniejszym z nich będzie właśnie otwarcie muzeum w nowej odsłonie. Wydarzenia te wpisały się na trwałe w walkę o wolność i demokrację w Polsce, jesteśmy zobowiązani o nich przypominać i upamiętniać poległych górników” – tłumaczył dyrektor ŚCWiS, Robert Ciupa.
Nowa ekspozycja ma być skierowana przede wszystkim do młodych ludzi, a jej szeroki zakres nawiązywać będzie do historii tego miejsca i ówczesnej sytuacji w kraju. Dotychczasowa ekspozycja zajmowała ok. 140 m² na parterze zabytkowego obiektu. To zdecydowanie za mało, by móc pokazać wszystkie eksponaty znajdujące się w zbiorach ŚCWiS. Po rozbudowie muzeum będzie trzypoziomowe. Ekspozycja wystawiennicza zostanie zaprezentowana na poddaszu oraz w piwnicy i tym samym zajmie powierzchnię ponad 1100 m². Kondygnacje połączy winda i klatka schodowa.
Jednym z najważniejszych eksponatów prezentowanych na wystawie będzie czołg T-55, tego typu czołgi brały udział w pacyfikacji i strajku w kopalni „Wujek”. Pojazd został użyczony Śląskiemu Centrum Wolności i Solidarności przez Ministerstwo Obrony Narodowej.
Zaprezentowana zostanie też znajdująca się w budynku rampa, z której 16 grudnia 1981 roku pluton specjalny ZOMO oddał strzały w kierunku strajkujących górników. W części centralnej budynku zaprojektowano przeszklony wykusz ze świetlikiem, umożliwiający zwiedzającym wgląd na teren kopalni. Odtworzona zostanie ceglana elewacja budynku, która pokryta jest tynkiem.
Warto przypomnieć, że Sejmik Województwa Śląskiego podjął uchwałę w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Śląskiego na lata 2020–2030, w której na dotację celową na zadanie inwestycyjne pn. „Rozbudowa i dostosowanie budynku do potrzeb działalności kulturalnej Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności” zaplanowano łączną wartość nakładów finansowych w podziale na lata tj. w roku 2020 limit wydatków w kwocie 1,3 mln zł, w roku 2021 limit wydatków w kwocie 7,1 mln zł.