Spotkanie dotyczyło roli i znaczenia inicjatywy Komisji Europejskiej dot. transformacji regionów górniczych (Coal Regions in Transition) w transformacji energetycznej Unii Europejskiej, uwzgledniającej społeczne i ekonomiczne koszty przejścia na gospodarkę niskoemisyjną. W spotkaniu wzięli udział przedstawicie Parlamentu Europejskiego, polskiego rządu oraz organizacji zawodowych i pozarządowych.

Jak podkreślali uczestnicy debaty, w wielu miastach Śląska i Zagłębia do dziś skutecznie nie poradzono sobie z negatywnymi skutkami ograniczania potencjału przemysłu ciężkiego. Tomasz Dąbrowski, wiceminister energii, stwierdził, że Platforma Wsparcia Regionów Górniczych stanowi doskonałe forum wymiany doświadczeń i planów państw w niej uczestniczących. Jego zdaniem projekty Komisji Europejskiej są szczególnie ważne, ponieważ zmieniają regiony górnicze i obejmują ich restrukturyzację.

„Bez względu na wspólne cele klimatyczne państw członkowskich UE nie możemy zapominać o tym, że poszczególne kraje mają różne punkty wyjścia na swojej drodze do transformacji energetycznej” – mówił Tomasz Dąbrowski.

Wicemarszałek Izabela Domogała w swoim wystąpieniu podkreślała konieczność transformacji ze szczególnym uwzględnieniem czynnika społecznego.

„Województwo śląskie wymaga transformacji z regionu tradycyjnego przemysłu, głównie opartego na górnictwie, w kierunku nowoczesnego przemysłu. Transformacja jest przyszłością województwa, która powinna być osiągnięta dzięki innowacjom technologicznym i społecznym oraz efektywnemu zarządzaniu. Zależy nam, aby w zmianach tych uczestniczyli zarówno partnerzy społeczni i gospodarczy, jak i mieszkańcy regionu, a sama transformacja przebiegała w sposób sprawiedliwy i zrównoważony” – powiedziała wicemarszałek Domogała. Jak stwierdziła, w ramach Planu Działań dla Transformacji Województwa Śląskiego (Action Plan for Transition in Silesia) w ścisłej współpracy ze stroną rządową przygotowano listę projektów priorytetowych. W pierwszym etapie wyróżniono trzy obszary: elektromobilność, rewitalizację i rekultywację oraz walkę ze smogiem.

„Planujemy zrealizowanie dwóch projektów horyzontalnych. Pierwszym jest rozbudowa narzędzia informatycznego dla regionalnego systemu informacji przestrzennej. Nowym elementem jest opracowanie funkcjonalności wspomagającej decyzję dla przekształceń i aktywizacji gospodarczej terenów pogórniczych, przyśpieszającej w praktyce ich powtórne wykorzystanie dla gospodarki czy środowiska. Drugi projekt zakłada stworzenie platformy informacyjno-edukacyjnej InfoSMOG-MED z systemem mapowania zdrowotnego. Szybkie przekazywanie specjalnie opracowanych pakietów danych o jakości powietrza do jednostek podstawowej opieki zdrowotnej czy SOR w szpitalach zapewni naszym mieszkańcom lepszy dostęp do usług medycznych w sytuacjach zagrożenia zdrowia spowodowanego zanieczyszczeniem powietrza” – powiedziała wicemarszałek Domogała. 

W swoim wystąpieniu przypomniała, że w województwie śląskim rozpoczęto już wdrażanie przedsięwzięcia „Silesia pod błękitnym niebem” o wartości 100 mln złotych. Wspólnie z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju województwo ogłosiło już konkursy dla przedsiębiorców w ramach RPO na rzecz realizacji regionalnej Agendy Badawczej pt. „Technologie poprawy jakości powietrza oraz minimalizacja skutków zanieczyszczeń dla zdrowia". Jak podkreśliła, walka ze smogiem traktowana jest priorytetowo i stanowi narzędzie realizacji uchwały antysmogowej, którą przyjął samorząd województwa. Przedsięwzięcie to wpisane jest w rządowy projekt strategiczny „Program dla Śląska”. 

Wicemarszałek Domogała zaznaczyła, że udział w Platformie stał się inspiracją do przemodelowania wsparcia w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, aby jeszcze trafniej i pełniej wspierał proces transformacji województwa śląskiego.

„W ramach RPO alokowaliśmy ponad 43 mln euro na wsparcie wymiany kotłów oraz termomodernizację w budynkach jednorodzinnych. Ponadto podjęliśmy działania na rzecz wzmocnienia innowacyjności, jak również uruchomiliśmy działania dla promocji gospodarczej śląskich firm na światowych rynkach oraz tworzeniu modeli internacjonalizacji. I to nie jest koniec, bowiem planujemy realizację kolejnych projektów w szczególności związanych ze skutecznym zarządzaniem i przekształcaniem terenów pogórniczych w ścisłej współpracy ze stroną rządową.”