„Historia, która jest tu przedstawiona, jest bliska nam wszystkim i niezwykle istotna z punktu widzenia regionu i kraju. Wierzę, że zmodernizowany obiekt zostanie oddany zwiedzającym w 2021 roku, w czterdziestą rocznicę wydarzeń na Kopalni „Wujek”. Warto mówić i przypominać o tej trudnej historii w nowoczesnej formie, by dotrzeć do młodego pokolenia i utrwalić pamięć o tych tragicznych wydarzeniach” – przekonywał marszałek Jakub Chełstowski.

Projekt dotyczy dostosowania budynku Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności do potrzeb działalności kulturalnej. Na terenie inwestycji ma powstać budynek o funkcji wystawienniczo-muzealnej o trzech kondygnacjach nadziemnych (w tym piwnica). Planuje się budowę pełnowymiarowej klatki schodowej z windą, łączącej kondygnację parteru z poddaszem i piwnicą. W części centralnej budynku zaprojektowany został przeszklony wykusz ze świetlikiem, umożliwiający zwiedzającym wgląd na teren KWK Wujek. Szacunkowy koszt zadania to kwota ok. 16,6 mln.

„Chcemy odświeżyć budynek i stworzyć warunki, by można było właściwie prezentować ekspozycje. Naszym celem jest to, żeby był otwarty na przestrzeń kopalni, dzięki czemu zwiedzający będą mogli zobaczyć miejsca związane z tymi tragicznymi wydarzeniami. Nowa ekspozycja ma być przede wszystkim skierowana do młodych ludzi, scenograficzna i nowoczesna, a jej zakres szeroki i nawiązujący do historii tego miejsca i ówczesnej sytuacji w kraju” – mówił dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, Robert Ciupa.

Potrzeba realizacji projektu wynika ze stanu technicznego budynku oraz niewystarczającej powierzchni obiektu. W efekcie ma powstać wyjątkowa placówka muzealna, przedstawiająca historię opozycji politycznej w latach 1980-1989 na Górnym Śląsku.

„Czekaliśmy bardzo długo na ten dzień. Już w trakcie budowy pomnika myśleliśmy o tym, żeby powstało w tym miejscu coś, co upamiętni ludzi, którzy ponieśli największą ofiarę. Z rampy tego budynku strzelano do górników. Będziemy czuwać nad tym, żeby ta ekspozycja powstała i wiernie oddała wydarzenia, których byliśmy świadkami” – zaznaczył Krzysztof Pluszczyk, przewodniczący Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK „Wujek” w Katowicach Poległych 16 Grudnia 1981 roku.

Śląskie Centrum Wolności i Solidarności mieści się w dawnym magazynie odzieżowym, trwale naznaczonym wydarzeniami pacyfikacji KWK „Wujek”. To z przyległej do obiektu rampy członkowie plutonu specjalnego strzelali z ostrej amunicji do strajkujących górników. Przedmiotem działalności Centrum jest zachowywanie i upowszechnianie wiedzy o wprowadzeniu w 1981 r. w Polsce stanu wojennego, o działalności ruchów opozycyjnych w okresie do 1989 roku i wydarzeniach związanych z pacyfikacją strajków na obszarze obecnego województwa śląskiego oraz o utworzeniu i działalności NSZZ „Solidarność”. Muzeum składa się z trzech sal wystawienniczych. Centrum prowadzi stałą ekspozycję poświęconą powstawaniu i działalności struktur NSZZ „Solidarność”, stałą ekspozycję poświęconą pacyfikacji w dniu 16 grudnia 1981 r.